همان‌طور که می‌دانید، برای رسیدن به نتیجه مطلوب در هر کاری، باید مراحل انجام کار را به‌درستی طی کرد. بازاریابی دیجیتالی نیز از این قاعده مستثنا نیست. یعنی هر برند باید مراحل اجرایی بازاریابی دیجیتالی را بشناسد و به‌دقت این مراحل را پشت سر گذارد.
بدین ترتیب این برند یا کسب‌وکار به اهداف خود نزدیک‌تر می‌شود، درآمد بیشتری کسب می‌کند و توسعه می‌یابد. اما این مراحل در اجرای بازاریابی دیجیتالی، کدام هستند؟ برای اینکه این مراحل را شناخته و با موفقیت آن را طی کنید، تا پایان این مقاله مرا همراهی نمایید. در اینجا تصمیم دارم تا گام‌های موثر در اجرای بازاریابی دیجیتالی را به شما نشان دهم.
آشنایی با مراحل اجرایی بازاریابی دیجیتالی
مراحل اجرایی بازاریابی دیجیتالی به چهار بخش تقسیم می‌شود. هرکدام از این بخش‌ها نیز شامل چند مرحله هستند. پس بهتر است این بخش‌ها را به دقت مطالعه کنید تا مراحل بازاریابی را به دقت درک کنید و در بازاریابی کسب‌وکار خود مورد توجه قرار دهید.
هدف‌گذاری در بازاریابی دیجیتالی
هدف‌گذاری در هرکاری بسیار مهم است؛ زیرا بدون هدف، هیچ‌کاری ارزش انجام دادن نخواهد داشت. بنابراین در بازاریابی دیجیتال نیز این امر اهمیت ویژه‌ای دارد. این هدف‌گذاری شامل دو بخش می‌شود.
مأموریت بازاریابی
به‌طورکلی مأموریت بازاریابی این است که کسب‌وکار نیازهای تأمین نشده مردم را درک کند و برای رفع نیازهای آنها راه‌های جدید و جذاب خلق نماید. بنابراین برای اجرای بازاریابی دیجیتالی خود، به بازار هدف و نیازهای تأمین نشده این بازار وقت بگذارید. شما باید راهکار جذاب و موثری را ایجاد کنید تا بازار هدف را به سوی خود جلب نمایید. به‌عنوان مثال؛ اگر بازار هدف شما زنان خانه‌دار هستند، لوازم آشپزخانه جدید و مدرن می‌تواند مأموریت بازاریابی مطلوبی باشند؛ زیرا کمی از بار زیاد خانه‌داری، کم خواهد شد.
بنابراین می‌توان مأموریت بازاریابی را چنین تعریف کرد: مأمویت بازاریابی، فروش محصول یا محصولاتی است که بعد مادی و کیفیت زندگی افراد را بالاتر می‌برد.
اهداف و مقاصد شرکت
هر شرکت یا برندی می‌تواند اهداف خاصی در بازاریابی دیجیتالی داشته باشد. از جمله اهدافی که شرکت‌ها دنبال می‌کنند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بالا بردن تعداد مشتریان
- بالا بردن ترافیک سایت
- معرفی بیشتر برند
- آگاهی و اطلاعات بیشتر از محصول
- آموزش به مخاطبان
- استخدام افراد توانمند و توسعه فعالیت
- و غیره
اما در حالت کلی اغلب شرکت‌ها برای بازاریابی دیجیتال، اهداف مشترکی را دنبال می‌کنند. این اهداف شامل موارد زیر است.
- پیدا کردن مشتریان واقعی
- بازگشت سرمایه در کوتاه‌ترین مدت
- تعامل با مخاطبان و مشتریان
- ترغیب مخاطبان برای انجام کار موردنظر (خرید محصول و یا دریافت خدمات)
- برندسازی
- و غیره
بنابراین هر شرکت یا برند باید هدف خود را از بازاریابی دیجیتال بداند. آیا قرار است محصول خود را بفروشد یا تصمیم دارد تنها در فضای دیجیتال برند را معرفی کند؟! بنابراین هر کدام از این اهداف، استراتژی‌های خاصی را به دنبال خواهند داشت.
تحلیل موقعیت فعلی در بازاریابی دیجیتالی
بخش دوم در بازاریابی دیجیتال، بررسی وضعیت فعلی کسب‌وکار است. هر برند و کسب‌وکاری باید موقعیت فعلی خود را مورد بررسی قرار دهد تا متوجه نقاط ضعف و قوت خود باشد.
تحلیل موقعیت فعلی هر کسب‌وکار شامل ۳ مرحله است.
ممیزی بازاریابی
ممیزی بازاریابی زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که رقابتی بین شرکت‌ها در جریان باشد. از آنجایی که در عصر حاضر تنوع در بازار محصولات زیاد است، مشتریان در میان انتخاب‌های زیادی قرار می‌گیرند. بنابراین هر شرکت برای انتخاب محصول یا خدماتش، نیاز به ممیزی بازاریابی خواهد داشت.
به طور کلی ممیزی بازاریابی یک ارزیابی جامع، سیستماتیک، مستقل و بی‌طرفانه است تا عملکرد بازاریابی شرکت را نشان دهد. ممیزی بازاریابی به شرکت‌هایی می‌گویند که در کجای بازار رقابتی قرار دارند. همچنین به آنها استراتژی‌هایی را نشان می‌دهد تا سود بیشتری کسب نمایند و همچنین سهم بیشتری در بازار داشته باشند.
در این مرحله بهتر است مزیت رقابتی خود را با سایر رقبا مورد بررسی قرار دهید. چه چیزی در کسب‌وکار شما وجود دارد که رقبای شما آن را ندارند؟
تجزیه و تحلیل SWOT
در این مرحله، باید یک تحلیل کامل از وضعیت داخلی و خارجی شرکت داشته باشید. تجزیه‌وتحلیل SWOT، به شما این فرصت را خواهد داد تا نقاط قوت، ضعف و فرصت‌های پیش‌آمده برای کسب‌وکارتان را بشناسید.
به طور کلی هر برند باید با اکوسیستمی که در آن فعالیت می‌کند، آشنا شود. نیاز مشتریانش را بداند و به آنها رسیدگی کند. تجزیه‌وتحلیل SWOT، هم بر کیفیت و هم کمیت کار تمرکز دارد.
از موارد دیگری که باید مورد تحلیل و تجزیه قرار بگیرد، وضعیت کسب‌وکار در عصر دیجیتال است. توجه به وب‌سایت، وبلاگ، شبکه‌های اجتماعی و… گام‌های مهمی هستند که لازم است در راستای بازاریابی دیجیتالی برداشته شوند.
بیشتر بخوانید؛ تجزیه‌وتحلیل به روش SWOT
زمانی که تجزیه‌وتحلیل داخلی و خارجی را انجام دادید، نقاط ضعف و قدرت نمایان می‌شود. بنابراین باید اهداف خود را از بازاریابی با توجه به ضعف‌ها و توانایی‌ها بازبینی کنید. بدین ترتیب برای خودتان روشن و شفاف خواهد بود که این اهداف قرار است شما را به چه جایگاهی برسانند؟.
برای تعیین اهداف می‌توانید از چهارچوب SMART استفاده کنید. تعیین اهداف به روش SMART به شما کمک خواهد کرد تا هدف یا اهدافی خاص، قابل‌اندازه‌گیری، قابل‌دستیابی، واقعی و به‌موقع داشته باشید.
بیشتر بخوانید؛ تعیین اهداف به روش SMART
مفروضات بازاریابی
مفروضات یا پیش‌بینی‌ها در بازاریابی نقش مهمی دارند. در هر کسب‌وکاری باید این فرضیات لحاظ شوند تا شرکت یا برند آمادگی این را داشته باشند که در هر پیش‌آمدی موفق عمل نمایند. این مفروضات می‌توانند میزان سودآوری و فروش بالقوه به مشتریان مختلف در هر بخش از بازار را شامل شوند.
برای این‌کار تحلیل پستل به کمک بازاریابان خواهد آمد. شما با استفاده از تحلیل پستل می‌توانید تمامی عوامل داخلی و خارجی را که کسب‌وکار شما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند، شناسایی کنید.
خلق استراتژی بازاریابی دیجیتالی
استراتژی همان راهکار موثر با استفاده به موقع و به جای تاکتیک‌ها است؛ برای اینکه بازاریابی را به هدف خود برساند. هر کسب‌وکاری باید بتواند سیاست و استراتژی را بکار بگیرد که او را به هدفش نزدیک سازد. برای درک بیشتر این موضوع به بخش‌های مختلف خلق استراتژی توجه کنید.
استراتژی و اهداف بازاریابی
وقتی شما هدف مشخصی از بازایابی دارید، در مسیر رسیدن به این هدف، چه کاری انجام خواهید داد؟ اینجا باید یک راهکار، نقشه راه و یا استراتژی را برای خود به تصویر بکشید. در تعریف این استراتژی به نکات زیر توجه داشته باشید.
هدف مخاطب شما چیست؟
پرسونای مخاطب یکی از مهم‌ترین مباحث در بازاریابی است. هر کسب‌وکار باید مخاطب هدف خود را شناسایی کند. نیازها، دغدغه‌ها و سلایق او را در نظر بگیرد. همچنین برای کمک به او و حل مشکلاتش یک استراتژی خاص در نظر داشته باشد.
بیشتر بخوانید؛ پرسونا و کاراکتر مخاطب
چگونه موقعیت خود را تثبیت خواهید کرد؟
قبل از هر چیز باید بدانید که از چه طریقی می‌توانید ارزش‌های منحصربه‌فرد خود را انتشار دهید؟ برای انتشار این مزیت‌ها کدام کانال‌ها می‌توانند بیشترین فایده را به شما برسانند؟
این کانال‌ها می‌توانند رسانه‌های اجتماعی، وبلاگ، ایمیل و… باشند.
استراتژی محتوای شما چیست؟
شما باید محتوای خود را به شکلی توزیع و مدیریت کنید که محتوا کاربران را به خود جلب کند. بدین ترتیب نام تجاری برند شما در ذهن کاربر حک خواهد شد. علاوه بر این سعی کنید یک برنامه ارتباطی خاص را ترسیم کنید. اینکه در هر کانال یا شبکه اجتماعی که فعالیت می‌کنید، سعی کنید با کاربران ارتباط قوی داشته باشید.
همچنین در استراتژی محتوا به چند موردتوجه ویژه داشته باشید.
- تقویم محتوا
تقویم محتوا برای این است که به شما فرصت فکر کردن می‌دهد. یعنی شما امکان این را دارید که در بلندمدت به محتوا فکر کنید، منابع را بهبود دهید، ایده‌های نو داشته باشید و…
در یک تقویم محتوایی تاریخ انتشار، نویسنده محتوا، مبحث محتوا، کلمه کلیدی، برچسب و… موردتوجه قرار می‌گیرند.
کلیدواژه‌ها
کلیدواژه‌ها در محتوا بسیار اهمیت دارند. استفاده درست از کلمات در متن محتوا، باعث بهبود سئو می‌شود. بنابراین با رعایت اصولی سئو، کاربران به‌راحتی شما را در موتورهای جستجو خواهند یافت.
لحن برند
لحن برند یکی دیگر از موضوعاتی است که باید با توجه به پرسونای مخاطب به آن پرداخته شود. بنابراین در شخصی‌سازی محتوا برای مخاطب ویژه باید دقت داشت. زیرا هر لحنی برای هر مخاطبی خوشایند نخواهد بود.
لحن برند تنها نوشتن متن محتوا نیست. بلکه چگونگی بیان کردن می باشد. همچنین لحن برند، هویت مدیران برند را مشخص می‌کند و وجه تمایز این برند با سایر برندها می باشد.
بیشتر بخوانید؛ لحن برند
پیش‌نیاز نتایج مورد انتظار
هر شرکت برای رسیدن به نتایج مورد انتظار خود از بازاریابی، باید پیش‌نیازهای آن را نیز آماده کند. به‌عنوان مثال جلب رضایت مشتری یکی از نتایج مورد انتظار هر برندی است. هر شرکتی تلاش می‌کند تا رضایت مشتریان خود را جلب نماید؛ زیرا رضایت مشتریان از کسب‌وکار باعث می‌شود که آن کسب‌وکار به‌سرعت از رقبای خود پیشی بگیرد.
همچنین مشتریان اقدام به تکرار در خرید یا استفاده از خدمات خواهند کرد. این یعنی مشتریان به برند وفادار شده‌اند. مشتری وفادار سود زیادی برای کسب‌وکار خواهد داشت و درآمد فروش شرکت افزایش خواهد یافت.
بنابراین برای افزایش رضایت مشتری باید پیش‌نیازهای آن را نیز آماده کرد. در راستای این امر باید هر کسب‌وکار به مواردی توجه داشته باشد. ازجمله این موارد:
نگاه به گذشته و الگوبرداری درست
با توجه به تجربیات خود، بهترین تصمیم را بگیرید تا بتوانید در مقابل مشتریان خود، حرفی برای گفتن داشته باشید.
افزایش انگیزه کارمندان شرکت
هر چقدر کارمندان یک شرکت انگیزه بیشتری برای کارکردن داشته باشند، خدمات بهتری را به مشتری ارائه خواهند داد. بنابراین میزان رضایت مشتری بالاتر خواهد رفت.
سرعت عمل در انجام خدمات به مشتریان
هیچ مشتری از انتظار خوشش نمی‌آید. بنابراین سعی کنید در ارائه خدمات به مشتری سرعت عمل داشته باشید.
متمایز ساختن محصول با توجه به نیاز مشتری
محصولاتی را به مشتریان ارائه دهید که از نظر کارآیی و کیفیت از محصولات رقبا بهتر باشد. علاوه بر این همان چیزی باشد که مشتری بدان نیازمند است.
هویت سازی برند
برند خود را شناسایی کنید. سعی کنید همواره در ذهن مخاطبان یک نام خوب از برند شما باقی بماند.
مشتری محوری
همواره به مشتریان خود بها دهید. نظرات آنها را بپرسید و سعی کنید طبق نیازهای آنها عمل نمایید.
رفع نقایص
تمام نقص‌های خود را جبران کنید. رفع نقایص یکی از مهم‌ترین عوامل در افزایش رضایت مشتری است.
تخصیص امتیاز برای مشتریان وفادار
برای مشتریان وفادار خود، امتیازاتی در نظر بگیرید. جوایز، تخفیف‌ها و… می‌توانند تعداد مشتریان وفادار شما را افزایش دهند.
تعامل با مشتری
با مشتری تعامل داشته باشید. ایجاد ارتباط دوطرفه با مشتری باعث می‌شود بیشتر به نیازهای او پی ببرید.
شناسایی مشتریان هدف
مشتریان هدف خود را به درستی شناسایی کنید. شناخت مشتری در بازاریابی اهمیت بسزایی دارد.
با آماده کردن این پیش‌نیازها، نتیجه موردانتظار، دور از تصور نخواهد بود. این پیش‌نیازها جزئی از استراتژی بازاریابی هستند تا بدین طریق کسب‌وکار نتایج مطلوبی حاصل شود.
خلق برنامه‌های بدیل
با توجه به اهداف بازاریابی، استراتژی‌های مختلفی وجود دارد. کمپین‌های بازاریابی از طریق ایمیل، شبکه‌های اجتماعی مختلف، بهینه‌سازی وب‌سایت، استراتژی SEO، CRM، تبلیغات در رسانه‌ها و… استراتژی‌هایی هستند که شما می‌توانید از آنها استفاده کنید.
امروزه با استفاده از ابزارهای اتوماسیون بازاریابی، این امکان فراهم شده است که افراد فعالیت‌های بازاریابی خود را به‌صورت خودکار انجام دهند. بنابراین با استفاده از این استراتژی‌های دیجیتال شانس موفقیت شما بیشتر خواهد شد.
همچنین قادر خواهید بود با مشتریان تعامل برقرار کنید و آنها را به مشتریان وفادار خود تبدیل نمایید.
به‌طور کلی دو نوع اصلی استراتژی‌های بازاریابی، به شرح زیر می‌باشند:
- بازاریابی B2B (سازمانی)
- بازاریابی B2C (از تجارت به مصرف‌کننده)
که شایع‌ترین نوع استراتژی بازاریابی، بازاریابی B2C از تجارت به مصرف‌کننده می‌باشد؛ اما خود B2C شامل انواع گوناگون است. این نوع بازاریابی در حالت آفلاین و آنلاین استراتژی‌های مختلفی را شامل می‌شود. اما پرکاربردترین آنها در بازاریابی دیجیتال شامل موارد زیر می‌باشند.
- طراحی و توسعه وب‌سایت
- بازاریابی موتورهای جستجو
- بازاریابی محتوا
- ویدئو مارکتینگ
- بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی
- افلیت مارکتینگ
- اینفلوئنسر مارکتینگ
- ایمیل مارکتینگ
- SMS مارکتینگ
- رپرتاژآگهی
- وایرال مارکتینگ
- تبلیغات بنری
- و غیره
هر کدام از این برنامه‌ها و کمپین‌ها می‌توانند استراتژی بازاریابی را جذاب‌تر و مفیدتر نمایند. بنابراین هر کسب‌وکار باید با دقت بهترین برنامه را برای بازاریابی خود انتخاب نماید.
تخصیص منابع بازاریابی دیجیتال
در بخش نهایی هر کسب‌وکار با توجه به اهداف و استراتژی خود باید منابع بازاریابی را مشخص نماید. تخصیص منابع بازاریابی و منابع شامل دو مرحله می‌باشد.
بودجه بازاریابی
تعیین بودجه هم در بازاریابی سنتی و هم در بازاریابی دیجیتال اهمیت ویژه‌ای دارد. بنابراین پس از اینکه اهداف و استراتژی‌های بازاریابی مشخص شد، بودجه آن نیز باید آماده شود. برای تخصیص بودجه باید سه مرحله را در نظر بگیرید.
- بودجه‌ای تدوین نمایید که هزینه‌های تخمینی را فراهم آورد. این هزینه‌ها با توجه به ابزار بازاریابی مورد استفاده‌تان تخمین زده می‌شوند.
- استفاده از شاخص KPI
KPI و اندازه‌گیری نتایج؛ یک مرحله مهم و حیاتی در بازاریابی دیجیتالی است. اکنون شما باید نتیجه کار را تجزیه‌وتحلیل کنید. با استفاده از شاخص KPI، هر عملی را می‌توانید اندازه‌گیری نمایید.
بیشتر بخوانید؛ اندازه‌گیری KPI
KPI به شما کمک خواهد کرد تا بدانید آیا به نرخ بازگشت سرمایه یا ROI که می‌خواستید، رسیده‌اید، یا نه؟. با این سنجش میزان اثربخشی استراتژی‌ها و فعالیت‌ها به‌دست خواهد آمد. همچنین در صورت وجود اشکالات در طراحی و اجرای استراتژی، می‌توانید آنها را تصحیح نمایید.
در گام‌های بعدی باید نسبت به KPI، بودجه قابل قبولی را هزینه نمایید. در واقع شما باید نسبت به بودجه خود، در مورد بازاریابی تصمیم بگیرید و بهترین نوع کمپین خود را انتخاب نمایید.
- در مرحله آخر برای تخصیص بودجه، یک تقویم بازاریابی تدوین کنید تا خلاصه تمامی فعالیت‌های بازاریابی خود را در آن مشاهده کنید.
- برنامه اجرایی تفصیلی
در آخرین مرحله از مراحل بازاریابی دیجیتالی نوبت به اجرای آن می‌رسد. در این مرحله باید استراتژی خود را عملی نمایید. اگر تمامی مراحل قبل به درستی اجرا شده‌باشند. شما به اهداف خود خواهید رسید. در صورت هر گونه اشتباه و یا مشاهده رقبای قدرتمند جدید، مجبور هستید تا به ممیزی بازاریابی برگشته و یکبار دیگر برنامه خود را مرور کنید.
با توجه به اینکه دنیای دیجیتال منتظر کسی نمی‌ماند و دائما در حال تکامل است، بهتر است وقت را از دست ندهید. سعی کنید مراحل را به‌درستی انجام دهید تا مجبور به عقب‌گرد نباشید.
با توجه به اهمیت موضوع، همواره آماده ارائه مشاوره به شما عزیزان هستم. اگر سواُلی به ذهن تان خطور کرده باشد، می‌توانید با من تماس بگیرید و یا اینکه در زیر همین پست سوال خود را برای من بنویسید.
ما در اولین فرصت به سوالات شما پاسخ خواهیم داد.
